Llogaria e namazit

Si thoni, nëse një ditë uleni dhe flisni përsëri rreth namazit?.. Të mendoni rreth marrëdhënies suaj me namazin si shtyllën më të rëndësishme të Islamit pas Formulës së Teuhidit…

Për shembull, kur e vendosim dorën mbi fisnikërinë e ujit, a e ndjejmë entuziazmin e përgatitjes së shpirtit bashkë me gjymtyrët e tjera që marrin abdest? Sa jemi të vetëdijshëm për faktin se qëndrimi në audiencën hyjnore me një adhurim gjithëpërfshirës si namazi, është një sukses dhe fat i madh? A jemi të vetëdijshëm për urtësinë e namazit, i cili na tërheq dhe na nxjerr nga angazhimi me punët e kësaj bote në mënyrë periodike dhe të shpeshtë?

Kur qëndrojmë (në namaz), sikur e kemi Qabenë madhështore përballë dhe jemi duke lexuar ajetet e Kuranit, a e ndjejmë se jemi duke bashkëbiseduar me Allahun? Çfarë bëjmë që pesë vaktet e namazit, të cilat i falim përditë të mos na kthehen në rutinë?

A përpiqemi t’i zbukurojmë më tepër me namaz ditët dhe netët duke përjetuar miraxhin thellë brenda vetes… Dhe që për arsye të ndryshme t’i bëjmë pjesë të jetës sonë namazet vullnetare? Çfarë vendi zë në jetën tonë ky adhurim, i cili përkufizohet si “shtylla e fesë”? A ka çaste kur na merr malli për namazin dhe shkojmë në sexhde të mallëngjyer?

Në Kuran, namazi përmendet si “element i bashkimit të besimtarëve në një vend” (shih. el-Haxh, 41.) Gjithashtu, besimtarët këshillohen ta falin namazin të përqendruar dhe me frikë-respekt ndaj Allahut Teala. (el-Muminun, 2.)

I Dërguari i Allahut (s.a.u.s.), e urdhëron më parë njeriun e udhëzuar me islam me faljen e pesë namazeve. Më vonë, faljen e rregullt të namazeve vullnetare në kohë të caktuara të ditës, e tregon si një qëllim të lartë i cili duhet arritur. Ai na mëson që, pothuajse të gjitha gjendjet e ndryshme njerëzore si frikën, shpresën, gëzimin, hidhërimin, etj., t’i përballojmë me namaz. Dhe ç’është më e rëndësishmja, ai e vendos namazin në qendër të jetës së myslimanit dhe urdhëron që të tregojmë kujdes ndaj namazit edhe në frymën e fundit, sepse kërkon që ne të kuptojmë se namazi është një mekanizëm kontrolli i vazhdueshëm, i cili e mban njeriun brenda kufijve të islamit. Ai kërkon që ne të kuptojmë, se namazi disiplinon mënyrën e veshjes, ngrënies e pirjes, madje edhe mënyrën e mendimit të një myslimani. Ai dëshiron që ne të kuptojmë se namazi është siguria dhe paqja e jetës individuale dhe sociale.

Në një hadith fisnik Profeti (a.s.), thotë: “Allahu e ndihmon këtë popull për shkak të duave, namazeve dhe sinqeritetit të të dobëtve.” (Nesai, Xhihad, 43.) Me këto fjalë, Ai kërkon që ne të kuptojmë se namazet dhe duatë tona do ta tërheqin mbi ne mëshirën hyjnore… Po ne, çfarë familjariteti kemi me namazin që ka treguar Profeti ynë (a.s.)?

Në Kuranin Kerim shohim se namazi ka qenë urdhëruar edhe për profetët e mëparshëm. (shih. Bekare, 83; Junus, 87; Hud, 87; Ibrahim, 37.) Dhe kjo tregon se namazi ka një funksion të rëndësishëm në përballimin e vështirësive. Atëherë, sa të vetëdijshëm jemi në lidhje me mënyrën e kërkimit të ndihmës, në përputhje me ajetin: “O besimtarë! Kërkoni ndihmë për veten me durim dhe namaz!..”? (el-Bekare, 153.)

Sa e kemi mësuar nefsin tonë të përballojë me namaz çdo gjë që na gëzon apo na hidhëron? Sa kemi mësuar që me anë të namazit më parë t’i drejtojmë mendimet tona dhe t’ia paraqesim qëllimet tona kënaqësisë hyjnore?

Nëse mësohemi t’i peshojmë në mënyrë të shpeshtë veprimet tona në peshoren e namazit, patjetër që ai (namazi) do të na pastrojë, sepse ashtu siç bëhet shkak për pastrimin fizik, bëhet shkak edhe për shpëtimin e të zotit nga bataku i gjynaheve. (shih. el-Ankebut, 45.) Në një hadith fisnik, Profeti ynë (a.s.), na ka dhënë myzhdenë, se: “Besimtari që fal namaz pesë herë në ditë, pastrohet nga gjynahet ashtu siç pastrohet një njeri pesë herë në ditë në lumin që i rrjedh para shtëpisë.” (shih. Buhari, Meuakit, 6.) Pra, sa e dëshirojmë ne një pastrim të tillë apo edhe më shumë?

Megjithëse nga ana e jashtme namazi përbëhet nga disa lëvizje, lutje dhe dhikre, në thelb ka qëndrimin në audiencën e Allahut duke u shkëputur nga çdo lloj interesi me këtë botë dhe kërkimin e rrugës së afrimit me paqen shpirtërore të Allahut me anë të frikë-respektit në sexhde. (shih. el-Alak, 19.) Sa jemi të vetëdijshëm për këtë?

Për myslimanin, namazi është një mbajtëse e sigurt, e cila i forcon lidhjet e tij me islamin, një burim mëshire, i cili ndriçon gjymtyrët dhe zemrën duke i pastruar nga gjynahet dhe një shkollë ku bukuritë e moralit islam mësohen duke u jetuar. Është një vendstrehim ku njeriu mund t’ia paraqesë Allahut Teala çdo problem dhe gjendje me të cilën përballet…

Disa nga pyetjet që duhet t’i drejtojmë nefsit tonë në lidhje me namazin, duhet të jenë edhe këto:

– Cilat janë qëllimet tona që përpiqemi t’i realizojmë në jetën e cila është si një udhëtim, që fillon me një ezan pa namaz dhe përfundon me një namaz pa ezan?

– Sa përpiqemi të arrijmë përqendrimin në namaz, me qëllim që namazi ynë t’i ngjajë atij të Profetit tonë të dashur (a.s.)?

– Sa mundohemi t’i zbukurojmë ditët dhe netët tona me namaze vullnetare?

– A e qëndisim dashurinë për namazin në zemrat tona dhe sa mundohemi ta përçojmë atë dashuri tek zemrat e tjera?

Shoqërinë me namazin, e cila fillon që prej moshës shtatë vjeç e deri në frymën e fundit, duhet ta marrim më seriozisht, në mënyrë që ajo të ëmbëlsohet me kalimin e kohës. Prandaj, duke kontrolluar gjendjen në kohë të caktuara, duhen bërë veprimtari të ndryshme me qëllim që të rinovohet entuziazmi dhe emocion i namazit.

Lexo / mendo

“O xhinde dhe njerëz, nëse keni fuqi të përshkoni kufijtë e qiejve dhe të Tokës, atëherë përshkojini ato! Por nuk do të mund ta bëni këtë, përveçse me një fuqi të madhe!” (er-Rrahman, 33.)

Fjala “sulltan” që kalon në këtë ajet dhe është përkthyer me fjalën “fuqi”, në shkencën e tefsirit theksohet se mund të kuptohet edhe si “kompetencë”. Duke marrë për bazë këtë fakt, ajeti i lartpërmendur mund të shpjegohet edhe në këtë mënyrë: “Përshkimi i kufijve të qiejve dhe tokës, mund të realizohet vetëm me anë të një lloj kompetence apo aftësie të dhënë prej Allahut”. Dhe pas kësaj, vjen ky lloj komenti:

“Këtu kërkohet të tregohet një lloj fuqie, e cila do të arrihet si rezultat i përpjekjeve që do të bëjnë ata të cilëve u drejtohet ky ajet, brenda kuadrit të ligjeve të Allahut, të cilat janë të mundshme në gjithësi. Dëshira e birit të njeriut për të njohur edhe pikat më të largëta të gjithësisë nuk është për t’u habitur dhe kjo mund të realizohet nëse arrihet të gjendet një fuqi e madhe.

Në ajetin fisnik, xhindeve dhe njerëzve u tërhiqet vëmendja të mos mashtrohen pas mundësive që u janë dhënë dhe u kujtohet se nuk do të jetë e mundur t’i shpëtojnë vdekjes dhe dhënies së llogarisë përpara Allahut…”[1]

Në Kuranin Kerim gjendet fara e të gjitha ngjarjeve që kanë ndodhur dhe që do të ndodhin. Përveç udhëtimit të jashtëzakonshëm për të cilin bëhet fjalë, ky ajet na fut në një udhëtim në thellësitë e hapësirave të shpirtit, të cilat janë më të rëndësishme për ne. Pra, rezultatet që arrihen me anë të mendjes, t’ia shfaqim njerëzimit me anë të pasurisë shpirtërore.

Besojmë se njerëzit që i japin më tepër rëndësi përmirësimit të gjendjes së tyre shpirtërore, ditën që do të dalin në udhëtimin e përmendur në ajet, do ta gjejnë kuptimin e vërtetët të udhëtimit në hapësirë.