Flamur Sylejmani këshilltarë komunal për fermerët

Kjo pergjigje eshte derguar nga keshilltari per bujqesi ne komunen e Dragashit z.Flamur Sylejmani

Ne pyetjen e parashtruar nga Elhami Bajrami . I cili ishte i interesuar te dinte rreth menyres se pergatitjes se sillazhit.

Pyetja: a mund te me siguroni nje pergjigje ne lidhje me procedurat e pergatitjes se sillazhit?

Pergjigje ne pyetje nga  Ing, i Agroekonomese z.Flamur Sylejmani

Sillazha – procedurat e pregaditjes se sillazhit

Silazha është burimi kryesor i ushqimeve voluminoze në të ushqyerit e ripërtypësve, ky ushqim është zëvendësim i ushqimit të freskët gjatë periudhës së dimrit.

Kualiteti i ushqimit dhe ana ekonomike e silazhes janë faktorët kryesor në vlerësimin se sa duhet të ushqehen kafshët me silazh të misrit . Ne vendet evropiane me shume se 90 % e ushqimit të kafshëve qe prodhohet është i konservuar si silazhe.

Ushqimet të cilat përdoren për përgaditjen e Sillazhit

Misri për silazh

Leguminozet

Bari i livadhit

Kokat dhe gjedhet e pangjasheqerit

Organizimi i punës gjatë përgatitjes së silazhit të misrit:

• Korrja në kohen e duhur

• Prerja apo copitmi sa me i mire i masës për silazh

• Copitmi i kokrrës së misrit

• Shtypja dhe largimi i oksigjenit nga masa e ngjeshur për silazhim

• Mbulimi hermetik i masës se silazhuar me foli plastike

• Kapaciteti i silosit duhet të jetë adekuat për sasinë e lendes se parë qe do ta silazhojmë

• Nuk praktikohet qe thellësia e masës se silazhuar të jetë me e vogël se 60 cm

• Mbushja dhe ngjeshja e silosit duhet të jene të harmonizuara

• I gjithë procesi duhet të kryhet në kohë sa me të shkurtër që të jetë e mundur, koha ideale është për një ditë, maksimumi tri ditë.

Koha optimale e korrjes së misrit për silazh

– Koha optimale për korrje është kur materia e thatë të jetë 30 – 35 %

– Përcaktimi i materies se thatë përcaktohet ne baze të linjës se qumështit ne kokrrën e misrit

Si përcaktohet lënda e thatë apo koha optimale për korrjen e misrit për silazh

Tramaku i misrit për silazh merret dhe ndahet në dy pjesë. Ne kokrrën e misrit kërkohet kufiri i pjesës se fortë dhe të butë apo linjës se qumështit në kokrrën e misrit. Nëse linja apo pjesa e qumështit gjendet ne gjysmën e kokrrës se misrit apo me tepër, atëherë përmbajtja e lendes së thatë në silazh është rreth 30 – 35 %. Nëse pjesa e qumështit është me pak se gjysma ne kokrrën e misrit atëherë lënda e thatë sillet rreth 24 – 27 %.

1. Grimcimi apo prerja e misrit për silazh –

Prerja sa me imët e rritë kualitetin e silazhit –

Gjatësia e madhësisë se grimcave duhet të jetë rreth 1 deri 3 cm.

Prerja në ketë madhësi e rritë kualitetin e silazhit, ngjeshja behet me mire dhe e sasia e silazhes ne 1 m³ është më e madhe.

2. Shtypja e masës për silazhim

– Qëllimi i shtypjes se misrit për silazh është qe të largohet e gjithë sasia e ajrit që gjendet në misrin për silazh.

– Për të arritur një shtypje se më të mire shtresa e masës së silazhes duhet të jetë 10 deri ne 15 cm dhe kjo na ndihmon në ngjeshjen sa më të mire të silazhes.

– Shtypja e masës se silazhes duhet të vazhdoj pa ndërpre.

– Nëse është e mundur, shtypja duhet të behet edhe pas 24 orëve.

3. Mbulimi i silazhes –

Pas largimit të ajrit nga masa e silazhes duhet të behet mbulimi sa me mire për të parandaluar hyrjen e ajrit. – Përdoreni material plastik të kualitetit të mire për mbulim.

– Skajet e silosit duhet të mbulohen mire.

– Sipër silosit vendoseni rëre, apo materiale tjera për të krijuar shtypje mbi masën e silazhes.

– Kontrollimi i silosit kohe pas kohe për të evituar dëmtimet e mbulesës se folis plastike.

4. Fermentimi i silazhes se misrit

– Qëllimi i përgatitjes se silazhes është qe të ruajmë vlerën ushqyese të ushqimeve voluminoze për ushqim të me vonshëm.

– Kjo munde të kryhet me shndërrimin e sheqernave të bimëve ne acide organike (nëpërmjet fermentimit). Fazat normale gjatë procesit të fermentimit Procesi i silazhimit kalon ne 4 faza të fermentimit.

Ky proces zgjatë 21 ditë.

Faza e 1 – Frymëmarrja e bimëve

Faza e 2 – Prodhimi i acidit acetik Faza e

3 – Fillimi i prodhimit të acidit laktit Faza e 3 – e procesit të fermentimit fillon me zvogëlimin e numrit të baktereve të cilat prodhojnë acidin acetik.

Faza e 4 – Prodhimi i acidit laktik dhe ruajtja e silazhes

Për ti ikur prishjes se silazhes, është shume me rëndësi qe ti kontrollojmë të gjitha fazat e silazhimit.

Përparësitë e të ushqyerit me sillazhë

• Me silazhim bëhet konservimi i suksesshëm i lëndëve ushqyese

• Silazhi ka vlerë të lartë ushqyese

• Misri për silazhim jep rendimente të larta

• Silazhi përgaditet edhe në kushte të pa volitshme klimatike

• Silazhi është zëvendim i ushqimit te lëngët në stinën e dimrit

• Silazhi kërkon hapësirë më të vogël për deponim se sana

• Gjatë përgaditjes së silazhit mund të përdoret mekanizmi në shkall të lart

• Çmini i përgatitjes së silazhit është më i lirë

• Të ushqyerit është më ekonomik pra ulket kostoja e shpenzimeve në prodhim

• Shmanget rreziku nga zjarret (djegja e ushqimit)

Marrur nga Fermaime.com